Prezydent Miasta Gdańska, Paweł Adamowicz, i Dyrektor Muzeum Gdańska, Waldemar Ossowski, serdecznie zapraszają na konferencję naukową WOKÓŁ WIELKIEJ SYNAGOGI W GDAŃSKU, odsłonięcie makiety i wystawę plenerową
8 października 2018 roku (poniedziałek), o godz. 10.30
do Teatru Szekspirowskiego, ul. Bogusławskiego 1
Wielką Synagogę w Gdańsku zbudowano w latach 1885–1887 na zlecenie Gminy Żydowskiej. Projektantami byli architekci Hermann Ende (1829–1907) i Wilhelm Böckmann (1832–1902), prowadzący w Berlinie cieszące się uznaniem biuro architektoniczne.
Powstała monumentalna, neorenesansowa świątynia z czerwonej cegły z kamiennymi detalami. Centralną część, na skrzyżowaniu naw z transeptem, wieńczyła potężna kopuła. Pośrodku ściany frontowej znajdowało się okno z charakterystyczną rozetą. Przestronne wnętrze przykryte było sklepieniem żaglowym. Mogło ono pomieścić blisko dwa tysiące osób.
W 1904 roku w Synagodze udostępniono zbiory judaików. Eksponowane obiekty pochodziły z przekazanej w darze kolekcji znanego gdańskiego kolekcjonera sztuki Lessera Giełdzińskiego (1830–1910).
W grudniu 1938 roku społeczność żydowska zaakceptowała propozycję władz sprzedania nieruchomości w zamian za możliwość emigracji. Następnie Wielką Synagogę na rozkaz nazistowskich władz rozebrano w maju 1939 roku.
PROGRAM
Termin: 8 października 2018 roku (poniedziałek)
Miejsce: Teatr Szekspirowski oraz Dom Uphagena, oddział Muzeum Gdańska
Organizator: Muzeum Gdańska
Partnerzy: Teatr Szekspirowski, Wyznaniowa Gmina Żydowska w Gdańsku, Fundacja Gdańska, Gdańska Infrastruktura Wodno-Kanalizacyjna
Kurator konferencji: dr Ewa Barylewska-Szymańska
godz. 10.30–11.40 – KONFERENCJA (część 1)
Teatr Szekspirowski, ul. Bogusławskiego 1
Prowadzenie: prof. dr hab. Edmund Kizik
dr hab. Waldemar Ossowski, prof. UG (Dyrektor Muzeum Gdańska), Powitanie gości i wprowadzenie do konferencji
Katarzyna Wojtczak (Uniwersytet Gdański, Studia Doktoranckie), W cieniu Wielkiej Synagogi – bożnice gdańskiego Śródmieścia
dr Jacek Bielak (Uniwersytet Gdański), Wielka Synagoga. Zagadnienia architektoniczne
Izabela Jastrzembska-Olkowska (Muzeum Gdańska), Lesser Giełdziński (1830–1910), kolekcjoner
godz. 12.00–12.45 – ODSŁONIĘCIE MAKIETY WIELKIEJ SYNAGOGI i otwarcie WYSTAWY PLENEROWEJ Wielka Synagoga w Gdańsku
przed Teatrem Szekspirowskim, ul. Bogusławskiego 1
Przemówienie – Prezydent Paweł Adamowicz
Przemówienie – przedstawiciel Gminy Żydowskiej
Modlitwa – przedstawiciel Gminy Żydowskiej
Kurator wystawy: dr Katarzyna Darecka
Wystawa prezentowana będzie 8 do 28 października 2018 r.
godz. 12.45–13.00 – przerwa kawowa
Dom Uphagena, oddział Muzeum Gdańska, ul. Długa 12
13.00 –14.00 – KONFERENCJA (część 2)
Dom Uphagena, oddział Muzeum Gdańska, ul. Długa 12
Prowadzenie: dr hab. Waldemar Ossowski, prof. UG
dr hab. Rafał Kubicki, prof. UG (Uniwersytet Gdański), Theodor Hirsch (1806–1881), historyk i archiwista miasta Gdańska
prof. dr hab. Beata Możejko (Uniwersytet Gdański), Paul Simson (1869–1917), badacz gdańskiego średniowiecza i czasów nowożytnych
Mieczysław Abramowicz (Muzeum Narodowe w Gdańsku), Teatr żydowski w Gdańsku i jego aktorzy
godz. 14.00–15.00 – lunch
Dom Uphagena, oddział Muzeum Gdańska, ul. Długa 12
godz. 15.00–16.30 – KONFERENCJA (część 3)
Muzeum Gdańska - Dom Uphagena, ul. Długa 12
Prowadzenie: prof. dr hab. Beata Możejko
prof. dr hab. Edmund Kizik (Instytut Historii PAN), Mieszczaństwo gdańskie wobec Żydów w XVII–XVIII wieku
dr Michael K. Schulz (Uniwersytet w Poczdamie), Awans gospodarczy i społeczny gdańskich Żydów w XIX wieku
prof. dr hab. Grzegorz Berendt (Uniwersytet Gdański), Instytucje żydowskie w Gdańsku w latach 1945–1989
Klaudiusz Grabowski (Muzeum Gdańska), Cmentarze żydowskie w Gdańsku po 1945 roku. Zapomniane dziedzictwo, dewastacja i próby ratowania (komunikat)
Dyskusja
Organizator:
Muzeum Gdańska
Partnerzy:
Teatr Szekspirowski, Wyznaniowa Gmina Żydowska w Gdańsku, Fundacja Gdańska, Gdańska Infrastruktura Wodno-Kanalizacyjna, PAN Biblioteka Gdańska, Archiwum Państwowe w Gdańsku
Muzeum jest samorządową instytucją kultury.
